Wyspa nie z tego świata - Krzysztof Jacek Hinz

 

Królestwo Faustyna Wirkusa, potomka polskich emigrantów

Czasem nie wiadomo, gdzie kończy się prawdziwa opowieść, a zaczyna legenda...

Wokół historii Faustyna Wirkusa – sierżanta piechoty morskiej USA i króla haitańskiej wyspy La Gonâve – już za jego życia narosło wiele mitów. Według rodzinnej legendy ojciec Faustyna był pochodzącym z Kaszub krewnym autora książki, który w tej publikacji podąża śladami Wirkusa w poszukiwaniu prawdy.

Czy był despotą, czy sprawiedliwym władcą dla swoich poddanych?

Jak naprawdę sprawował rządy?

Ta niewiarygodna – a jednak prawdziwa – historia została opowiedziana przez samego Faustyna w powieści autobiograficznej „The White King of La Gonâve”. Jej fragmenty po raz pierwszy ukazują się w języku polskim właśnie w „Wyspie nie z tego świata”, co pozwala stworzyć opowieść o człowieku, który – choć został królem – nigdy nie przestał być żołnierzem piechoty morskiej.

 

„Wyspa nie z tego świata” Krzysztofa Jacka Hinza to książka, która od pierwszych stron budzi poczucie obcowania z historią tak niezwykłą, że wydaje się bardziej legendą niż zbiorem faktów. Autor podejmuje próbę opowiedzenia dziejów Faustyna Wirkusa, potomka polskich emigrantów, który jako sierżant piechoty morskiej USA trafia na Haiti i niespodziewanie zostaje uznany za króla wyspy La Gonâve. Ta niezwykła biografia od dekad obrastała w mity, a Hinz podejmuje się zadania oddzielenia prawdy od opowieści przekazywanych z ust do ust.

Już na początku książki daje się odczuć, że Hinz bardziej niż klasyczną powieść tworzy dokument — przemyślany, oparty na źródłach i starannie rekonstruujący kontekst historyczny. Autor krok po kroku buduje tło epoki, pokazując skomplikowaną sytuację Haiti, działania amerykańskiej administracji i realia, w jakich przyszło funkcjonować Wirkusowi. Dzięki temu łatwiej zrozumieć, dlaczego losy tego człowieka mogły potoczyć się w tak nieprawdopodobny sposób.

W miarę jak opowieść się rozwija, Faustyn Wirkus z pomnikowej postaci zamienia się w żywego człowieka: ambitnego, ciekawskiego, ale też uwięzionego między oczekiwaniami przełożonych a sympatią lokalnej społeczności. Autor korzysta z autobiograficznych wspomnień Wirkusa, co pozwala oddać jego sposób myślenia i poczucie obowiązku, które tak mocno kształtowało jego działania. Wprowadzone do książki fragmenty wspomnień w języku polskim dodają całości autentyczności.

Jednym z najciekawszych elementów narracji są opisy lokalnych zwyczajów, rytuałów i kultury, które Wirkus poznawał z rosnącą fascynacją. Hinz pokazuje zarówno zdumienie amerykańskiego żołnierza, jak i stopniową akceptację świata, do którego trafił przypadkowo, a który z czasem obdarzył go zaufaniem i uczynił symbolem władzy. To właśnie w tych fragmentach książka staje się najbardziej plastyczna i wciągająca.

Nie da się jednak ukryć, że początek powieści może być dla niektórych czytelników trudny. Mnogość faktów, nazw i szczegółów historycznych sprawia momentami wrażenie, jakby czytało się raport lub opracowanie naukowe. Dopiero później, gdy autor skupia się na samym Wirkusie, całość nabiera płynności i naturalnego tempa. To książka, która wymaga cierpliwości, ale nagradza wytrwałość.

Dużym walorem publikacji są także zdjęcia — nie dekoracyjne, ale dokumentujące realia opisywanej epoki. Wnoszą dodatkową głębię i pozwalają spojrzeć na historię Wirkusa nie tylko przez pryzmat literackiej narracji, lecz także poprzez obraz pozostawiony przez tamtych ludzi i czasy.

Choć Hinz stara się zachować obiektywizm, bohater nie jest tu przedstawiony jako postać pozbawiona wad. Momentami autor zadaje pytania, na które nie ma pewnych odpowiedzi: czy Wirkus był sprawiedliwym władcą? Czy lokalna społeczność obdarzyła go szczerą sympatią, czy widziała w nim narzędzie amerykańskiej administracji? Właśnie te wątpliwości nadają książce refleksyjny ton.

„Wyspa nie z tego świata” to książka dla tych, którzy cenią historie niejednoznaczne, oparte na faktach, ale pełne ludzkich emocji i tajemnic. To opowieść, która odkrywa fascynujący fragment XX wieku i przypomina, że nawet najbardziej nieprawdopodobne losy bywają prawdziwe. Kto szuka literatury łączącej dokument, biografię i historię z nutą egzotyki — znajdzie tu coś dla siebie.

 

Recenzja napisana przez: Gosia Celińska

Moja ocena: 7/10

 

Wydawnictwo: Novae Res

powieść historyczna

Data wydania: 2025-08-14

Liczba stron: 329

                                                                ISBN: 9788383738925