Zaburzenia rytmu - Marcin Pełka

 

Nic nie przygotuje cię na to, co nadchodzi

Jaki wpływ na losy Wszechświata może mieć katastrofa w porcie lotniczym imienia Marii Konopnickiej w Nakle nad Notecią? Co się stanie, gdy jasnowidz postanowi obrabować bank? I placebo czasem lepiej nie budzić się przed czasem?

„Zaburzenia rytmu” to zbiór opowiadań, które wciągają w wir nieoczywistych zdarzeń oraz absurdalnych zbiegów okoliczności. Humor przeplata się tu z nostalgią, groteska z przenikliwą analizą codzienności, a wydarzenia nie z tej ziemi z rzeczywistością, która może nadejść szybciej, niż się spodziewasz.

Czy taki los czeka ludzkość? Przekonaj się – jeśli masz odwagę zajrzeć w przyszłość.

 „Zaburzenia rytmu” Marcina Pełki to zbiór opowiadań, który trudno jednoznacznie zaklasyfikować – balansuje gdzieś na styku fantastyki naukowej, groteski i filozoficznej refleksji nad światem. To książka nieprzewidywalna, błyskotliwa, a chwilami także zaskakująco głęboka. Wydana przez Novae Res, liczy 236 stron, ale pozostawia po sobie wrażenie obcowania z czymś znacznie większym – eksperymentem literackim, który nie boi się igrać z konwencją i oczekiwaniami czytelnika.

Pełka w swoich opowiadaniach prezentuje całą gamę dziwacznych, często wręcz surrealistycznych sytuacji, jak choćby katastrofa lotnicza w Nakle nad Notecią czy jasnowidz planujący napad na bank. Autor z jednej strony bawi się absurdem, z drugiej bardzo świadomie operuje ironią i metaforą, wyłuskując z pozornie fantastycznych wydarzeń głębsze prawdy o kondycji współczesnego człowieka.

Jedną z największych zalet tej książki jest różnorodność. Każde opowiadanie ma swój własny rytm, narrację, klimat i strukturę. Niektóre teksty przypominają szalone sny rodem z filmów Lyncha, inne mają klimat rodem z „Black Mirror”, a jeszcze inne uderzają w ton bardziej melancholijny, niemal poetycki. Niezależnie jednak od nastroju, autor zawsze pozostaje czujny – nie pozwala sobie ani na banał, ani na moralizatorstwo.

Na szczególną uwagę zasługuje sposób, w jaki Pełka miesza codzienność z tym, co kompletnie niewiarygodne. Opowieści o alternatywnych rzeczywistościach, eksperymentach medycznych czy technologiach wyprzedzających epokę zderzają się z małomiasteczkową Polską, znajomymi imionami, groteskowymi dialogami. W efekcie świat przedstawiony wydaje się jednocześnie dziwnie obcy i niepokojąco bliski.

W książce czuć też silne inspiracje literackie – momentami duch Lema, chwilami echo Vonneguta, czasem pastisz narracji Pratchetta, ale wszystko to złożone jest w nową, oryginalną całość. Autor nie kopiuje, lecz cytuje, nie powtarza, lecz przekształca znane motywy w coś osobistego i aktualnego. Widać, że Pełka doskonale wie, co chce powiedzieć, choć nie zawsze robi to w sposób oczywisty.

Język opowiadań jest żywy i dynamiczny. Autor sprawnie balansuje między technicznymi terminami, potocznymi zwrotami i literackim stylem. Wiele z opowiadań kończy się zaskakującą puentą, a niektóre zostają otwarte, dając czytelnikowi miejsce na interpretację. To literatura, która nie prowadzi za rękę, ale zachęca do myślenia.

„Zaburzenia rytmu” można odczytywać jako komentarz do współczesności – do naszego uzależnienia od technologii, samotności w cyfrowym świecie, poszukiwania tożsamości w rozproszonym społeczeństwie. Każde z opowiadań to inna perspektywa, inna forma „zaburzenia” – i rytmu życia, i porządku świata.

To lektura nie dla każdego – osoby szukające prostej fabuły lub klasycznej narracji mogą poczuć się zagubione. Ale dla tych, którzy cenią literacką odwagę, nietypowe rozwiązania fabularne i lekką nutę szaleństwa, będzie to uczta intelektualna. To książka, do której chce się wracać – niekoniecznie dla odpowiedzi, ale po to, by ponownie zanurzyć się w jej dziwaczny, intrygujący świat.

Marcin Pełka stworzył dzieło oryginalne i wymagające, ale równocześnie niesłychanie satysfakcjonujące. „Zaburzenia rytmu” to nie tylko tytuł książki – to trafne określenie tego, co dzieje się w głowie czytelnika po jej przeczytaniu.

 

Recenzja napisana przez: Gosia Celińska

Moja ocena: 5/10

 

Wydawnictwo: Novae Res

fantasy, science fiction

Data wydania: 2025-04-23

Liczba stron: 236

ISBN: 9788383736860